Top-10 maatregelen
Naast gedragsbeïnvloeding van onszelf en dat van anderen kan de overheid veel meer doen om het fietsen veiliger te maken.
Onze top-10 van maatregelen die de verkeersveiligheid verbeteren
Jaarlijks komen er meer dan 200 fietsers om in het verkeer. In 2020 waren dat er voor het eerst meer dan het aantal omgekomen automobilisten. Ook het aantal gewonde fietsers blijft schrikbarend hoog. Voor de fietser heeft de overheid nog veel te weinig gedaan. Dat moet veranderen, vindt de Fietsersbond. Tien punten waardoor het aantal dode en gewonde fietsers zal dalen.
1. Snelheid auto’s omlaag brengen
Zo’n 75% van de fietsers die omkomen in het verkeer overlijdt na een botsing met een auto. Dat aantal kan omlaag door de snelheid van auto’s te verlagen. Voer een lagere maximumsnelheid van 30 km in de bebouwde kom en 60 km daarbuiten in; combineer die verlaging met een programma om intelligente snelheidsassistentie (isa) in het bestaande en nieuwe wagenpark uit te rollen.
2. Fietspaden beter inrichten
Er vallen veel fietsgewonden door eenzijdige ongevallen. En daarvan is slechte infrastructuur vaak de oorzaak. Fietsongevallen voorkom je door fietspaden vergevingsgezind te maken. Dat betekent dat een stuurfout niet meteen tot een ziekenhuisopname leidt. Hiervoor moet je paaltjes weghalen of voorzien van een goede inleiding; zorgen dat er geen hoge stoepranden zijn en betere belijning aanbrengen zodat mensen niet van de weg raken. Belangrijk is ook dat fietspaden voldoende breed zijn, zeker op drukke plekken.
3. Verkeersstromen ontvlechten
Hoe zorg je ervoor dat fietsen en auto’s minder in botsing komen? Zorg dat ze elkaar niet tegenkomen. Zorg ervoor dat hoofdfietsroutes worden gescheiden van de belangrijke autoroutes =zeker buiten de bebouwde kom= en investeer in fietstunnels en vrijliggende fietspaden. Snorfietsen horen niet op het fietspad thuis.
4. Autodruk verminderen
Het grootste deel van de verkeersdoden valt door een botsing met een auto. Om deze ongevallen te voorkomen moet met name op plekken waar veel fietsers en voetgangers komen, het autoverkeer ontmoedigd worden. Direct rondom scholen zouden auto’s zelfs actief geweerd moeten worden. Zo kunnen kinderen veiliger naar school fietsen.
5. Inrichten voor iedereen
Om de straat voor iedereen veilig te maken moeten de weggebruikers centraal staan. Niet eerst ontwerpen voor de automobilist maar begin bij de wandelaar en de fietser. En geef speciale aandacht aan kwetsbare verkeersdeelnemers: kinderen, ouderen en mensen met een beperking. Om iedereen zich veilig te laten voelen op het fietspad is ook sociale veiligheid belangrijk.
6. Beter onderhoud
Kuilen in de weg, losliggende tegels, boomwortels die door het wegdek komen, slechte verlichting, slecht groenonderhoud van de bermen. Dat is slechts een greep uit de gebreken die fietsers onderweg tegenkomen. Ook gladheid en het niet repareren van vorstschade zijn voor fietsers erg gevaarlijk.
7. Ruimer inhalen
Anders dan in andere landen is er in de Nederlandse verkeerswet geen minimumafstand van anderhalve meter opgenomen waarop automobilisten fietsers moeten passeren. De Fietsersbond vindt dat die er wel moet komen.
8. Duidelijker richtlijnen voor inrichting
Hoe een weg eruit ziet mag een gemeente of provincie helemaal zelf weten. Er zijn geen vaste regels voor, alleen richtlijnen, opgesteld door het kennisinstituut CROW. Deze richtlijnen worden door veel gemeenten grotendeels gevolgd, maar zeker niet altijd. Dat kan voor gevaarlijke situaties zorgen. De Fietsersbond wil dat er alleen gemotiveerd van de richtlijnen voor wegontwerp afgeweken mag worden.
9. Bewust zijn van ongevallen
Er is veel meer aandacht nodig voor de veroorzaker van ongevallen. Een krantenkop als ‘Fietser gewond na aanrijding met auto’’ verhult dat de meeste ongevallen plaatsvinden door het gedrag van de bestuurder van die auto.
De Fietsersbond pleit ook voor veel betere registratie van ongevallen en meer onderzoek naar de oorzaken. Volgens de officiële cijfers raken er jaarlijks zo’n 14.000 fietsers gewond in het verkeer. Dat lijkt veel, maar volgens berekeningen van VeiligheidNL zijn het er zeker 50.000. Dat komt door de slechte registratie van verkeersongevallen.
10. Fietsvaardigheid vergroten
Fietsen verleer je nooit, aldus een bekende volkswijsheid, maar wat als je fietsen nooit hebt geleerd? Bijvoorbeeld omdat de wieg van je ouders niet in Nederland stond. Of wat als je door het ouder worden toch moeite krijgt met fietsen? De Fietsersbond pleit ervoor dat goede fietseducatie een recht is, en iedereen moet de kans krijgen om veilig te leren fietsen. Kinderen die geen eigen fiets kunnen betalen moeten er een kunnen krijgen. Bij fietseducatie hoort uiteraard ook het stimuleren van goede verlichting, goed onderhoud (bijvoorbeeld aan de remmen) en het leren rekening houden met andere weggebruikers.